Przyjazd do Niemiec w celach zarobkowych wiąże się z określonymi obowiązkami. Zanim legalnie podejmie się pracę lub otworzy własną działalność gospodarczą za Odrą, trzeba dopełnić kilku formalności, by pobyt nie był uznany za niezgodny z obowiązującym prawem.
W Niemczech wciąż istnieje obowiązek meldunkowy. Oznacza to, że aby legalnie przebywać i pracować na terenie Niemiec trzeba się zameldować w miejscowym urzędzie meldunkowym (w zależności od landu mogą się one różnie nazywać, m.in. Einwohnermeldeamt, Bürgeramt, Ordnungsamt). Obowiązek ten spoczywa również na pracownikach delegowanych do pracy za granicą. Na dopełnienie tych formalności przyjeżdżający ma 7 dni. Każdorazowo, w przypadku zmiany miejsca zamieszkania, należy o tym poinformować urząd. To ważne, by podany adres zameldowania był aktualny - będzie on służył do kontaktów między przyjeżdżającym i władzami, a tą drogą jest wysyłana cała oficjalna korespondencja.
Osoby które przyjeżdżają do Niemiec bez wcześniejszego znalezienia pracy, powinny zarejestrować się w niemieckim Urzędzie Pracy (Agentur für Arbeit). Daje im to możliwość trzymiesięcznego poszukiwania pracy (90 dni), bez konieczności załatwiania formalności meldunkowych. Jeżeli w tym okresie nie uda się jej znaleźć, wówczas należy wymeldować się i opuścić terytorium Niemiec (można jednak w każdej chwili wrócić na kolejny, trzymiesięczny okres szukania zatrudnienia).
Chec rozpoczecia pracy lub zalozenia wlasnej dzialalnosci gospodarczej wymaga od przyjezdzajacych do Niemiec zalatwienia spraw zwiazanych z ubezpieczeniem zdrowotnym. Podobnie jest w przypadku rejestracji w urzedzie, jako osoba szukajaca pracy: konieczne jest wypelnienie tych formalnosci. Szerzej o systemie ubezpieczen zdrowotnych w Niemczech przeczytasz na naszym blogu, we wczesniejszych wpisach. Rejestracja w jednej z wielu kas chorych (ustawowej lub prywatnej) pozwala uzyskac swiadczenia w razie choroby i umozliwia poszukiwanie legalnej pracy. Szczególowe informacje mozna uzyskac w niemieckim urzedzie pracy (http://www.arbeitsagentur.de).
Osoby, które chca przebywac za granica dluzej niz 3 miesiace musza wystapic o pozwolenie na pobyt tymczasowy (od 2-5 lat). Sprawami zwiazanymi z legalizacja dluzszego pobytu zajmuja sie Urzedy ds. Cudzoziemców (Ausländerbehörde). Zalatwiajac tam formalnosci konieczne jest zlozenie podania na oficjalnym druku oraz przedstawienie dokumentów, z których wynika, ze obcokrajowiec jest zameldowany na terenie Niemiec, zgloszony do ubezpieczenia zdrowotnego oraz potwierdzajacych zatrudnienie (lub poswiadczajacych posiadanie wystarczajacej ilosci srodków finansowych). Wymagane bedzie równiez zaswiadczenie o niekaralnosci.
Osoby pobierajace w Polsce zasilek dla bezrobotnych (odpowiednik niemieckiego Arbeitslosengeld) moga sie starac o przeniesienie go do Niemiec, na czas poszukiwania pracy. Bedzie on wyplacany przez najblizsze 3 miesiace, w których bezrobotny poszukuje pracy, z opcja przedluzenia o kolejne trzy. W tym celu trzeba pobrac odpowiedni druk w Wojewódzkim Urzedzie Pracy, który potwierdzi prawo do zasilku. W Niemczech prawo do zasilku nabywa sie po przepracowaniu roku w okresie ostatnich 2 lat. Warunkiem jest równiez posiadanie przez ten czas ubezpieczenia spolecznego w Niemczech.