Polskie placówki dyplomatyczne – w jakich sprawach mogą pomóc?

Wyjeżdżając za granicę wiele osób nie spodziewa się, że coś może pójść „nie tak”. Sytuacje nieprzewidziane zdarzają się jednak stosunkowo często – jeżeli więc i nam przytrafi się coś zaskakującego, wówczas można zwrócić się o pomoc do polskiego konsulatu.

W Niemczech funkcjonują 3 konsulaty oraz jeden wydział konsularny, gdzie obywatel polski może się udać po pomoc (adresy znaleźć można na stronie msz.gov.pl ). Ich zadaniem jest dopilnowanie, by obywatel polski pod względem prawa nie był traktowany gorzej niż rodowici Niemcy. Konsulat zajmuje się również sprawami administracyjnymi, np. wystawieniem tymczasowego paszportu w przypadku zgubienia dokumentu oraz nawiązaniem kontaktu z rodziną w kraju w sytuacjach nieprzewidzianych (kradzieży, utraty pieniędzy, śmierci).

Kradzież, zgubienie dokumentów, konflikt w pracy

Jedną z najczęściej spotykanych przyczyn wizyty w konsulacie jest utrata dokumentów i pieniędzy. Bez względu na przyczynę (może to być zgubienie lub kradzież), konsulat ma możliwość wyrobienia nowego paszportu tymczasowego lub „normalnego” dokumentu.

Wyrobienie paszportu tymczasowego zajmuje do 24 godzin – konsul po potwierdzeniu tożsamości osoby przygotowuje odpowiedni druk, robi zdjęcie i wydaje dokument. Jest on ważny maksymalnie przez rok od daty wydania. W konsulacie można również złożyć wniosek o przedłużenie ważności posiadanego paszportu lub o wydanie nowego.

Konsulaty co do zasady nie udzielają pożyczek, ale często pośredniczą w nawiązaniu kontaktów z rodziną lub znajomymi w Polsce, którzy mogą przesłać poszkodowanemu pieniądze. Zazwyczaj konsul sugeruje by wykorzystać jedną z możliwości szybkiego transferowania pieniędzy między państwami (np. Western Union), dzięki którym po kilkunastu minutach można odebrać gotówkę. Jeżeli z jakichkolwiek powodów nie jest to możliwe, wówczas konsulat pośredniczy w przekazaniu środków finansowych (wcześniej trzeba je w Polsce wpłacić na konto Ministerstwa Spraw Zagranicznych) lub udziela pożyczki na powrót do kraju.

Polska placówka dyplomatyczna pomaga również w nawiązaniu kontaktów z niemieckimi organizacjami zajmującymi się ochroną praw pracowników, w sytuacjach, kiedy pracodawca łamie prawo lub zapisy zawartej umowy o pracę. Konsul nie ma jednak możliwości bycia „adwokatem” polskiego pracownika w sporach z niemieckim pracodawcą, jak również angażowania się w załatwianie dla niego formalności pobytowych, związanych z wynajmem mieszkania i codziennym życiem w Niemczech.

Aresztowanie lub śmierć

Konsulaty służą pomocą również w przypadku naruszenia prawa niemieckiego i aresztowania obywatela polskiego przez niemieckie służby porządkowe. Konsul nie tylko będzie utrzymywał kontakty z aresztowanym (np. odwiedzając go w więzieniu), ale również skontaktuje się z miejscowymi władzami, w celu uzyskania informacji o przyczynach zatrzymania i toczącym się postępowaniu. Jego zadaniem jest także powiadomienie pozostawionej w Polsce rodziny lub bliskich o zaistniałej sytuacji. Aresztowany otrzyma od konsula listę adwokatów, z której będzie mógł wybrać swojego reprezentanta oraz informacje o możliwości zwolnienia z aresztu (jeżeli taka w ogóle istnieje).

W przypadku śmierci za granicą konsulat zawiadamia rodzinę osoby zmarłej oraz zajmuje się załatwieniem wszystkich formalności związanych ze sprowadzeniem ciała do kraju.